ادراک اجتماعی پیروزی؛ قسمت دوم / مردم ایران نترسیده‌اند

در یکی از تازه‌ترین نظرسنجی‌هایی که توسط یک مرکز معتبر افکارسنجی در کشور انجام شده، واکنش مردم نسبت به حملات شامگاه جمعه رژیم صهیونیستی به ایران بررسی شده است. نتایج این نظرسنجی حاوی نکاتی دقیق و معنادار از حال‌وهوای روانی و اجتماعی مردم ایران در مواجهه با تهدید نظامی است؛ نکاتی که شاید از سطح اعداد فراتر بروند و بتوانند دریچه‌ای به فهم «ادراک جمعی» جامعه امروز ایران باز کنند.

پاسخ‌ها در پاسخ به احساسات ایرانیان در زمینه احساسات اصلی در هر خوشه چنین بوده‌اند:

غم و ناراحتی: ۷۰.۷ درصد

خشم: ۴۰.۵ درصد

ترس: ۲۳ درصد

بی‌تفاوتی (هیچ حسی را تجربه نکردم): ۸.۹ درصد

خوشحالی: ۲.۸ درصد

 

در نگاه اول ممکن است «غم» بالا‌ترین درصد را به خود اختصاص داده باشد، اما آنچه این نظرسنجی را به‌شدت قابل تأمل می‌کند، نسبت پایینِ ترس در میان پاسخ‌دهندگان است. در حالی که هر حمله نظامی خارجی، آن هم با این حجم تبلیغات و فضاسازی رسانه‌ای، به‌طور طبیعی می‌تواند جامعه را دچار اضطراب و ترس کند، اما تنها ۲۳ درصد از شرکت‌کنندگان اعلام کرده‌اند که «ترس» را تجربه کرده‌اند.

این یعنی جامعه ایران، برخلاف انتظار دشمن، نترسیده است. این یعنی مردم ایران هنوز در برابر تهدید، فرو نمی‌ریزند، از درون نمی‌لرزند و تسلیمِ جوّ ترس‌افکن نمی‌شوند. در فضایی که بسیاری از رسانه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی تلاش داشتند چهره‌ای مضطرب، پریشان و در هم‌شکسته از ایران نشان دهند، واقعیت افکار عمومی مسیر دیگری را رفته است.

نکته مهم دیگر، میزان «خشم» است. ۴۰.۵ درصد از مردم احساس خشم را بیان کرده‌اند؛ یعنی جامعه نه‌تنها نترسیده، بلکه خشمگین شده است. این خشم اگرچه ممکن است تلخ و همراه با اضطراب باشد، اما در سطح اجتماعی به‌روشنی به معنای انفعال نیست. نشانه‌ای از حضور ذهنی فعال، حساسیت ملی و آمادگی روانی برای مقاومت است.

در کنار این، درصد بسیار پایین خوشحالی (۲.۸ درصد) و همچنین درصد کسانی که بی‌تفاوت بوده‌اند (۸.۹ درصد) نیز نشان می‌دهد که اکثریت مردم نسبت به این رخداد، نه‌تنها بی‌احساس نبوده‌اند، بلکه واکنشی روشن و معنا‌دار داشته‌اند. در واقع در یک کلام ایرانیان نترسیده‌اند و این، شاید مهم‌ترین پیام این نظرسنجی باشد. جامعه‌ای که نمی‌ترسد، جامعه‌ای است که هنوز ایستاده است. جامعه‌ای که در مواجهه با تهدید خارجی، به‌جای فروپاشی احساسی، دست‌کم خودش را در قامت «طرف» ماجرا می‌بیند، نه صرفاً قربانی آن.

ادراک اجتماعی پیروزی، لزوماً به معنای شادی و جشن نیست. گاهی به معنای نترسیدن است. گاهی به معنای همان لحظه‌ای‌ست که جامعه تصمیم می‌گیرد «بماند»، «نلرزد»، و «وا ندهد». آنچه از دل این نظرسنجی بیرون آمده، دقیقاً همین نقطه است.

  1. محتوای آماده برای خطبای نماز جمعه و سخنرانان مطرح به‌خصوص در استان‌های تلفیقی تهیه شود و این شخصیت‌ها، مردم را نسبت به دشمنی اسرائیل با تمامی مسلمانان آگاه نمایند و به‌خصوص در استان‌های اهل‌سنت این مسئله مهم با حساسیت‌ بیشتری تبیین گردد.
برچسب ها:
این مقاله را به اشتراک بگذارید